به گزارش همشهری آنلاین چایینه خوانی هم از دیگر مراسم مختص زنان ایلامی است. چایینه نوعی سبک عزاداری زنان عرب عراقی است که به شیوه‌ها و اسامی مختلفی از جمله ملایه و لطم در مناطق عرب نشین خاورمیانه برگزار می‌شود. در عراق به مداحی زنان، ملایه گفته می‌شود و لطم هم به بخشی گفته می‌شود که به سر و سینه و پیشانی می‌زنند. گفته می¬شود این شیوه عزاداری سنتی زنان شامی بوده که اسرای عراق در بازگشت از شام، آن را به عراق می‌آورند.
چایینه، ذکر مصیبت
چایینه به معنای ذکر مصیبت بر مصائب یاران امام حسین (ع) و چند نوع است. چایینه حضرت قاسم (ع) در روز هفتم، چایینه حضرت عباس (ع) در روز هشتم، چایینه امام حسین (ع) در روز دهم و چایینه روز اربعین حسینی انواع چایینه هستند. در میان چایینه ها، چایینه عباس از مهمترین و معروفترین آیین‌هاست که بسیار سوزناک برگزار می‌شود.
پختن هریسه که نوعی غذای شبیه حلیم گندم است و به‌عنوان نذری در بین همسایه‌ها و دسته‌جات عزاداری پخش می‌شود. چایینه عباس (ع) در روز هشتم محرم برگزار می‌شود و در روزهای عاشورا و اربعین نیز چایینه امام‌حسین (ع) برگزار می‌شود.
رسم چایینه
زنان در چایینه به‌شکل حلقه‌ای دور هم جمع می‌شوند، شعر می‌خوانند و وقت اوج گرفتن اشعار مربوط به عزاداری، وسط حلقه به‌صورت دایره‌وار و بلند شدن از روی زمین به دور هم می‌چرخند و همزمان ضمن تکرار اشعار، سرها را به یکدیگر نزدیک کرده و با هر دو دست به پیشانی می‌زنند.
در چایینه حضرت قاسم(ع) رسم بر این است که ابتدا بر تن دختری جوان و ازدواج نکرده که نشان از عروس حضرت قاسم است، لباس عروسی سبزرنگ به تن می‌کنند و بر سرش سرپوشی سفید می‌پوشانند و دو شمع روشن و یک سینی پر از نقل و نبات به دست او می‌دهند.
سپس حنا، عود و شمع را در وسط میدان می‌گذارند. چایینه‌خوان‌ها با لباس تمیز رنگی و با وضعی مرتب وارد میدان می‌شوند و زنی که به او مُلایه گفته می‌شود، شروع به مداحی می‌کند.
در حین اجرای مراسم عروسی، زنی کفنی آغشته به خون را به نشانه رسیدن خبر شهادت قاسم در روز برگزاری مراسم عروسی به وسط میدان می‌آورد، سپس چایینه‌خوان از حالت نمادین شادی و سرور درآمده و خود را پریشان کرده و با خاموش کردن شمع‌ها، به نشانه عزادار شدن روی سر عروس چادر سیاه می‌اندازد و بعد از خاموش کردن شمع‌ها، نوحه‌خوانی از سوی یکی از زنان آغاز می¬شود. چایینه‌خوان‌ها ابتدا دو زانو می‌نشینند و سپس در حالت ایستاده حلقه‌وار دور میدان می‌چرخند و با کف دو دست به پیشانی خود می‌زنند.
فیلم مراسم چایینه زنان ایلامی را ببینید:
بیشتر بخوانید:
آیین های عزاداری محرم در استان ها | رسم سقایی در همدان + فیلم
نظر شما